حذف نام همسر از شناسنامه

حذف نام همسر از شناسنامه

در این رابطه به ماده ۳۳ قانون ثبت احوال استناد می‌شود که چنین ذکر می‌کند: «کلیه وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت: در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات، آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است، منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیرمدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد». گرچه در این موارد استثناهایی نیز وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

همان ‌طوری که از نص ماده برمی‌آید، تنها زوجه و زوجی که بین آن‌ها نزدیکی (عمل جنسی) واقع نشده باشد آن هم پس از صورت گرفتن طلاق، می‌توانند در شناسنامه‌ی المثنی نام همسر پیشین و ازدواج و طلاق مربوط به آن را حذف کنند.

در صورتی که زن غیر مدخوله باشد (یعنی رابطه‌ی جنسی نداشته باشد) و طلاق به آن شرایط صادر شود، مرد نیز می‌تواند با دریافت شناسنامه‌ی المثنی، نام همسر پیشین و طلاق ثبت‌شده را از شناسنامه پاک کند.

نحوه حذف نام زن از شناسنامه مرد

نحوه حذف نام زن از شناسنامه مرد بدین صورت است که مرد بعد از ثبت ازدواج دوم خود می تواند با در دست داشتن مدارک از جمله کارت ملی و شناسنامه و سند طلاق و ازدواج دوم و غیره ، می تواند به اداره ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان دولت مراجعه نماید و درخواست حذف نام همسر اول خود را ارائه نماید . 

در رابطه با این مقرره توجه به چند نکته قابل توجه است:

1. حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت نام ایشان در شناسنامه فرد است. بنابراین به صرف انتخاب همسر و معرفی آن نمی توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.

2. اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفاً پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می گیرد، لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد.

از طرفی دیگر اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارائه راحت تر شناسنامه در جاهای مختلف است، چه اینکه عمدتاً مسائلی اینچنینی در زمره خصوصی ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آن ها با خبر باشند. این در حالی است که با صدور گواهی تجرد باید بیان داشت که زن و مرد پیش از ازدواج می توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.

تأثیر عدم نزدیکی در حذف نام همسر

یکی از اقداماتی که احتمال زیاد منتج به نتیجه حذف نام همسر از شناسنامه خواهد شد، عدم نزدیکی با همسر سابق می باشد. در این امر هیچ تفاوتی بین زن و مرد نمی کند. زن یا مرد با مراجعه به سازمان پزشکی قانونی، پس از معاینات پزشکی و اخذ گواهی پزشکی قانونی دال بر عدم نزدیکی ، به اداره ثبت احوال مراجعه می کنند و با صدور شناسنامه المثنی با درخواست ایشان موافقت به عمل خواهد آمد.

حذف نام همسر فوت شده

اما در مورد حذف نام زن یا مردی که فوت نموده است باید بیان داشت که اگر همسر فردی فوت کند، در صورت ثبت شدن ازدواج، فرد می تواند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به حذف نام همسر فوت شده از شناسنامه اش اقدام و نام همسر فوت شده را از شناسنامه اش حذف کند.

شرایط پاک نمودن اسم همسر در صورت داشتن فرزند

باید بدانید داشتن فرزند مانعی برای پاک نمودن اسم نمی باشد.در بعضی مواقع بعد از طلاق یا فوت، اشخاص علاقه دارند که نام طرف مقابل که از آن طلاق گرفتند یا فوت نموده را از شناسنامه خود حذف نمایند که در اینصورت با توجه به شرایط مذکور می توانند درخواست خود را از اداره ثبت احوال بنمایند حتی اگر فرزند داشته باشند البته مشخصات و اسم پدر و مادر در شناسنامه فرزند درج می گردد و همچنین مشخصات و اسم فرزند نیز در شناسنامه پدر و مادر وجود دارد و از بین نمی رود.

طلاق بعد از رابطه جنسی رخ داده باشد

در این حالت اداره ثبت احوال از حذف نام همسر سابق از شناسنامه خودداری می کند. اما در رویه عملی برای این عمل راهکارهایی وجود دارد که وکیل متخصص ثبت احوال گروه وکلای عدل جو برای این موارد انجام می دهد.

۱- در مواردی که زنی خواهان حذف نام همسر سابق خود باشد باید فردی را به عنوان خواستگار به یکی از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق معرفی کند و گواهی سر دفتر را مبنی بر خواستگاری و تمایل به عقد از سوی طرفین را به ثبت احوال ارائه دهد. در این صورت با این اقدام ثبت احوال شناسنامه المثنی صادر می کند و نام همسر سابق را در آن ذکر نمی کند.

۲- در دادگاه صالح به ظرفیت ثبت احوال طرح دعوا کند. دادگاه صالح در این موارد دادگاه محل صدور شناسنامه است. اگر دادگاه تشخیص دهد که نام می تواند حذف گردد و حکم صادر کند. فرد می تواند با ارائه آن به ثبت احوال نامه همه سابق خود را لز شناسنامه حذف کند. در این مورد بعد از حکم دادگاه اداره ثبت احوال مکلف به اجرای حکم است. معمولا این نوع اقدام برای حذف نام همسر سابق با ادعای فقدان شناسنامه مطرح می شود.

۳- اقدامی دیگر که امری پذیرفته شده است در مواردی است که زن مدخوله نباشد در این مورد زن می تواند با گواهی پزشکی قانونی یا حکم دادگاه به ثبت احوال مراجعه کند و بعد از اینکه فرم های مخصوص را تکمیل کرد، تقاضای صدور المثنی کند. در این موارد ثبت احوال شناسنامه المثنی را صادر می کند. این مورد برای مرد هم قابل انجام است.

در موارد زیر ازدواج موقت حتماً باید ثبت شود

باردار شدن زن (حاملگی).

طرفین بعد از ازدواج موقت بر ثبت کردن ازدواج توافق کرده باشند.

ثبت ازدواج شرط ضمن عقد خود ازدواج باشد.

پس از ثبت ازدواج موقت، واقعه‌ی ازدواج و نام همسر موقت در شناسنامه نوشته می‌شود.

در ازدواج موقت هم در صورت ثبت ازدواج به دلایل فوق، طرفین می‌توانند نام همسر پیشین خود را از شناسنامه‌ی خود به همان ترتیب که در مورد ازدواج دائم توضیح داده شد، حذف کنند.

برای حذف نام همسر قبلی از شناسنامه ارائه چه مدارکی ضروری است؟

باید در نظر داشت که در هر مورد مدارک لازم متفاوت است درصورت باکره بودن دختر یا همان غیر مدخوله بودن:

اخذ گواهی آزمایش بکارت از پزشکی قانونی.

سند رسمی طلاق.

حکم طلاق از دادگاه.

اوراق هویتی متقاضی (شناسنامه و کارت ملی).

برگه‌ی معرفی‌نامه از دادگاه صادرکننده‌ی حکم طلاق.

گواهی تجرد 

با نظر به اینکه دختر و پسر قبل از ازدواج می‌توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج پیشین همسر آینده‌ی خود مطلع شوند، لذا، لازم است در خصوص گواهی تجرد قدری بیشتر آگاه شویم.

گواهی تجرد تأییدیه‌ای است که بر اساس اطلاعات مندرج در شناسنامه‌ی شخص فقط برای صاحب سند و بر اساس درخواست او صادر می‌گردد.

مدارک لازم برای صدور گواهی تجرد به شرح زیر است:

اصل شناسنامه‌ی شخص متقاضی

 یک برگ فتوکپی برابر اصل شناسنامه

 تکمیل کردن فرم درخواست

 ارائه‌ی فیش بانکی